Από πολύ παλιά, αυτό το ποτό κάνει εμφανίσεις στην ιστορία του κόσμου.. Έχει σχετισθεί με την αρχαία Ελλάδα και τον θεό Διόνυσο, τον Μωάμεθ και άλλα πρόσωπα και καταστάσεις.. παρουσιάζεται στην διάσημη Σαγκριά και το χριστουγεννιάτικο Glühwein, αλλά ας αποφύγουμε το μπλα-μπλα και ας περιοριστούμε στην Ελλαδίτσα μας, που σε μια μοντέρνα του εκδοχή συντελεί στο οινόμελο.
Εκεί (δηλαδή εδώ), ξεκίνησε επί αρχαϊκών εποχών ως ποτό το οποίο συνήθως έπρεπε να νερωθεί.. Έτσι με την πάροδο των χρόνων άρχισαν να χρησιμοποιούνται φράσεις που έμειναν στην ιστορία, όπως: «Βάλε νερό στο κρασί σου» (κοινώς τσιλ άουτ μονσιέ – και λέγω μονσιέ, διότι η Γαλλία φημίζεται για τις κρασούμπες της), «Σαν το παλιό καλό κρασί» (ας περιοριστούμε στο ότι αναφέρεται ίσως για καταστάσεις που αναβιώνουν ευχάριστες μνήμες), «Κρασί ωσάν της Νάουσας το φέρνουν στο μαντήλι» (ομολογώ ότι δεν το ήξερα και δεν καταλαβαίνω που πάει) και άλλες τέτοιες λαϊκές εξυπνάδες που όλοι έχουμε ξεστομίσει!. Όλα αυτά ενισχύουν την φήμη γύρω από το όνομα του και άπειρες έρευνες αναζητούν τα πολλαπλά οφέλη του στον ανθρώπινο οργανισμό.
Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε…
Γνωστό της πάσης είναι ότι το κόκκινο κρασί είναι η καλύτερη επιλογή από τα κρασιά, χωρίς να θέλουμε να στεναχωρήσουμε όσους την βρίσκουν με ρετσίνα. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι “κομπάρσοι” σε σίριαλ και ταινίες κρατάνε από ένα ποτήρι με κόκκινο κρασί, ιδίως όταν βρίσκονται σε μια αναμπουμπούλα ή παίζει το δραματικό στοιχείο της υπόθεσης. Φαίνεται να ηρεμεί και να χαλαρώνει, αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε και άλλες ιδιότητές του που οφείλονται στο ότι το κόκκινο κρασί περιέχει μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών (πολυφαινόλες) και άλλων συστατικών, τα οποία “κανακεύουν” την καρδιά μας, αφού συμβάλλουν στην καλή της υγεία, όπως και των αγγείων μας.
Είναι από τις καλύτερες θερμιδικές επιλογές, αφού περιέχει μόνο λίγη ποσότητα αλκοόλ. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τα 1-2 ποτήρια κρασί για τους άντρες και (ως συνήθως ριγμένες) οι γυναίκες να περιορίζονται σε 1 ποτήρι, καθημερινά.
Οίνος ευφραίνει καρδίαν…
Όταν καταναλώνεται βάσει των προηγούμενων συστάσεων, δρα προστατευτικά στα αγγεία και στην καρδιά, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης σχετικών παθήσεων (π.χ. αθηροσκλήρωσης), όπως επίσης μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, συγκεκριμένων καρκίνων, νευρολογικών διαταραχών αλλά και του μεταβολικού συνδρόμου. Πιο συγκεκριμένα:
- Μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και έχει αναφερθεί από έρευνες ότι αν καταναλωθεί κατά την διάρκεια του γεύματος αποτρέπει την εμφάνιση υψηλών οξειδωτικών προϊόντων της χοληστερίνης στο πλάσμα του αίματος. Αυτό εξηγεί και το λεγόμενο “Γαλλικό παράδοξο”, όπου ενώ οι Γάλλοι φαίνεται να καταναλώνουν αρκετά λιπαρές τροφές, με την ταυτόχρονη κατανάλωση κρασιού φαίνεται να ισοφαρίζουν την κατάσταση και μειώνουν τον καρδιαγγειακό τους κίνδυνο.
- Οι πολυφαινόλες που περιέχονται στο κόκκινο κρασί έχουν θετική επίδραση στην αντίσταση στην ινσουλίνη και στον μεταβολισμό της γλυκόζης (λόγω του φυσικού συστατικού ρεσβερατρόλη)
- Το κόκκινο κρασί αυξάνει τα επίπεδα της «καλής» χοληστερίνης (αλλιώς και HDL)
- Βοηθά στην μείωση αιμοστατικών παραγόντων – οι οποίοι σχετίζονται με την δημιουργία θρόμβων – αλλά και άλλων πρωτεϊνών που είναι υπαίτιες για την ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης και μεταβολισμού των λιπιδίων
- Η ρεσβερατρόλη φαίνεται να δημιουργεί συνθήκες «εξόντωσης» εκκολαπτόμενων καρκινικών κυττάρων και προστατεύει από διάφορους καρκίνους (του προστάτη, του παχέος εντέρου, των ωοθηκών). Ακόμη, έχει νευροπροστατευτικό ρόλο και σχετίζεται με την μείωση της εμφάνισης της νόσου του Alzheimer
- Βοηθά στο να παραμείνετε αδύνατοι, χάρις σε ένα χημικό ανάλογο της ρεσβερατόλης (Piceatannol) το οποίο αποτρέπει την ανάπτυξη των λιποκυττάρων
Το πρόβλημα με την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είναι ότι συνήθως συνοδεύονται με παχυντικούς μεζέδες.. οπότε ναι μεν κάποιος μπορεί να επιλέξει το κρασί για το χαμηλό θερμιδικό του περιεχόμενο, αλλά τελικά να καταναλώσει αρκετές θερμίδες λόγω του «συνοδευτικού».
Επίσης, σε άτομα με διαβήτη θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι λόγω του ότι το αλκοόλ συνήθως προκαλεί υπογλυκαιμία, θα πρέπει να καταναλώσουν μικρή ποσότητα υδατανθράκων (10-15 γρ.) πριν, κατά την διάρκεια και μετά την κατανάλωση αλκοολούχου ποτού.
Άτομα τα οποία έχουν υπέρταση (ή πιο απλά «πίεση») ή κάποια άλλη παθολογική κατάσταση, θα έπρεπε να συμβουλευτούν τον γιατρό τους για την ποσότητα και την κατανάλωση αλκοόλ.
Με λίγα λόγια ας ευχαριστήσουμε την μάνα Γη και για αυτό της το δώρο και να αρπάξουμε ευκαιρία να τσουγκρίσουμε ποτηράκια υπό την συνοδεία επιφωνημάτων: Τσιν-τσιν, ‘γειά μας, Cheers και άλλων.
*Ψιλά γράμματα:
AVELLONE G, DI GARBO V, CAMPISI D, DE SIMONE R, RANELI G, SCAGLIONE R, & LICATA G. (2006). Effects of moderate Sicilian red wine consumption on inflammatory biomarkers of atherosclerosis. European Journal of Clinical Nutrition. 60, 41-7.
BIANCHINI, F., & VAINIO, H. (2003). Wine and resveratrol: mechanisms of cancer prevention? European Journal of Cancer Prevention. 12, 417-425.
BRIEN, S. E., RONKSLEY, P. E., TURNER, B. J., MUKAMAL, K. J., & GHALI, W. A. (2011). Effect of alcohol consumption on biological markers associated with risk of coronary heart disease: systematic review and meta-analysis of interventional studies.BMJ. 342, d636.
CHIVA-BLANCH, G., et al. (2013). Effects of red wine polyphenols and alcohol on glucose metabolism and the lipid profile: A randomized clinical trial. Clinical Nutrition. 32, 200-206.
KOPPES LL, DEKKER JM, HENDRIKS HF, BOUTER LM, & HEINE RJ. (2005). Moderate alcohol consumption lowers the risk of type 2 diabetes: a meta-analysis of prospective observational studies. Diabetes Care. 28, 719-25.
KWON JY, SEO SG, HEO YS, YUE S, CHENG JX, LEE KW, & KIM KH. (2012). Piceatannol, natural polyphenolic stilbene, inhibits adipogenesis via modulation of mitotic clonal expansion and insulin receptor-dependent insulin signaling in early phase of differentiation. The Journal of Biological Chemistry. 287, 11566-78.
LI, F., GONG, Q., DONG, H., & SHI, J. (2012). Resveratrol, A Neuroprotective Supplement for Alzheimer’s Disease. Current Pharmaceutical Design. 18, 27-33.
RENAUD, S., & DE LORGERIL, M. (1992). Wine, alcohol, platelets, and the French paradox for coronary heart disease. The Lancet. 339, 1523-1526.